Son güncelleme 1 ay önce Selen Çetin tarafından gerçekleştirildi.
E-ihracat, dijital çağın getirdiği olanaklarla birlikte küresel ticaretin en önemli unsurlarından biri haline gelmiştir. Türkiye de bu alanda e-ihracat yapan girişimciler ve firmalar için önemli destekler ve teşvikler sunarak Türk markalarının dünya pazarına açılmasını teşvik etmektedir. 5986 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ve bu kararın uygulanmasına yönelik genelgelerle düzenlenen e-ihracat destekleri, firmaların rekabet gücünü artırmayı, sınır ötesi ticareti kolaylaştırmayı ve Türkiye’nin e-ihracat kapasitesini artırmayı hedeflemektedir. Bu yazımızda Ticaret Bakanlığı tarafından sunulan e-ihracat desteklerini detaylı bir şekilde ele alacağız.
Makale İçeriği
E-İhracat Desteklerinin Amacı ve Kapsamı
E-ihracat desteklerinin temel amacı, Türk ürünlerinin yurt dışı pazarlarda daha etkin bir şekilde tanıtılmasını sağlamak ve şirketlerin e-ihracat süreçlerini kolaylaştırmaktır. Ticaret Bakanlığı’nın öncülüğünde sunulan bu destekler, firmaların küresel pazarlara açılmasını hızlandırmak için bir dizi teşvik sunmaktadır.
E-İhracat Desteklerinden Kimler Yararlanabilir?
5986 sayılı Karar kapsamında sunulan destekler, belirli kriterleri sağlayan firmalara yöneliktir. Desteklerden yararlanabilecek firmalar arasında şirketler, pazaryerleri, B2B platformları, perakende e-ticaret siteleri ve e-ihracat konsorsiyumları bulunmaktadır. Bu firmalar, aşağıda detaylandırılan başvuru süreçleri ve şartları yerine getirdikleri takdirde teşviklerden faydalanabilirler.
- Şirketler: Türkiye’de yerleşik olup ihracat faaliyeti yürüten anonim, limited ve kooperatif şirketler.
- Pazaryerleri: Türk ürünlerinin yurt dışında satışa sunulduğu dijital platformlar.
- Perakende E-ticaret Siteleri: Türkiye merkezli olup perakende satış yapan ve satışlarının en az üçte ikisini çevrim içi olarak gerçekleştiren e-ticaret platformları.
- B2B Platformları: İşletmeler arası ticareti kolaylaştıran dijital platformlar.
- E-ihracat Konsorsiyumları: Birden fazla firmanın bir araya gelerek oluşturduğu ve yurt dışı pazarlarda Türk ürünlerini toplu olarak tanıtan yapılandırılmış ticari gruplar.
E-İhracat Desteklerine Başvuru Süreci ve Şartları
E-ihracat desteklerinden yararlanmak isteyen firmaların belirli şartları yerine getirmesi ve başvuru süreçlerini eksiksiz bir şekilde tamamlaması gerekmektedir. Bu süreçlerin temel aşamalarını ve dikkat edilmesi gereken noktaları şu şekilde sıralayabiliriz:
1. İhracatçı Birliğine Üyelik
E-ihracat desteklerinden faydalanmak isteyen tüm firmaların ilgili ihracatçı birliğine üye olmaları zorunludur. İhracatçı birlikleri, başvuruların değerlendirileceği ve onay süreçlerinin yönetileceği kurumlardır. Bu birlikler, başvuru sürecinde firmalara rehberlik etmekle görevlidir.
2. Destek Yönetim Sistemi (DYS) Kayıt Zorunluluğu
Başvuruların online ortamda yapılabilmesi ve takip edilebilmesi için firmaların Destek Yönetim Sistemi’ne (DYS) kayıt olmaları gerekmektedir. DYS, e-ihracat desteği başvuruları, ön onay süreçleri ve ödeme taleplerinin elektronik ortamda yapılabildiği bir platformdur. Ayrıca başvuruların MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) ile entegre edilerek güncellenmesi ve doğru NACE kodu ile yapılması gerekir.
3. Türk Ürünü Şartı
E-ihracat desteklerinden faydalanacak ürünlerin “Türk Malı” statüsünde olması gerekmektedir. Bir ürünün Türk malı olarak kabul edilebilmesi için üretim sürecinin tamamının ya da bir bölümünün Türkiye’de gerçekleşmiş olması şarttır. Ürünlerin Küresel Ticari Ürün Numarası (KTÜN/GTIN) ile kaydedilmesi ve bu numarada ürünün Türkiye’de üretildiğinin belirtilmesi zorunludur.
4. Yurt İçi ve Yurt Dışı Marka Tescil Zorunluluğu
Firmaların ürünlerine ait markaların yurt içinde tescilli olması ve yurt dışı marka tescil başvurularının yapılmış olması gerekmektedir. Bu şart, ürünlerin yurt dışındaki tanıtım faaliyetlerinde Türk markası olarak temsil edilmesi açısından kritik öneme sahiptir.
E-İhracat Destek Türleri
Ticaret Bakanlığı tarafından sunulan e-ihracat destekleri, firmaların ihtiyaçlarına yönelik olarak çeşitli başlıklarda toplanmıştır. Bu destekler, firmaların ihracat yaparken karşılaştıkları farklı maliyet kalemlerine yönelik olarak sunulmakta ve her biri belirli şartlar ve limitlerle sınırlıdır.
1. Pazara Giriş Rapor Desteği
Firmaların hedef pazarlarında daha doğru stratejiler geliştirebilmeleri için sunulan bu destek, pazar analizlerine dayalı raporların hazırlanması ve ilgili maliyetlerin karşılanmasına yöneliktir. Özellikle yeni pazarlara giriş yapmak isteyen firmalar için bu raporlar büyük önem taşımaktadır.
- Destek Limiti: Her yıl belirli bir limite kadar destek sağlanır.
- Kapsam: Pazar analiz raporları, stratejik değerlendirmeler ve sektörel raporlar.
2. Dijital Pazaryeri Tanıtım Desteği
Dijital pazaryerlerinde Türk markalarının görünürlüğünü artırmak amacıyla verilen bu destek, dijital reklam kampanyaları ve tanıtım faaliyetlerine yöneliktir. Firmalar, dijital platformlarda marka bilinirliğini artırmak için bu destekten faydalanabilirler.
- Destek Kapsamı: Dijital pazarlama, sosyal medya reklamları, içerik üretimi, video ve fotoğraf çekimleri gibi dijital tanıtım faaliyetleri.
- Hedef Ülkelerde Ekstra Destek: Hedef ülkelerde yapılacak tanıtım faaliyetlerinde destek oranı %20’ye kadar artırılabilir.
3. Depo Kira Desteği
E-ihracat yapan firmalar için lojistik ve depolama maliyetleri büyük bir yük oluşturabilir. Bu nedenle Ticaret Bakanlığı, yurt dışında depo kiralayan firmalara kira desteği sağlamaktadır. Yurt dışı depolama, ürünlerin daha hızlı teslim edilmesi ve müşteri memnuniyetinin artırılması açısından kritik öneme sahiptir.
- Destek Limiti: Yıllık belirli bir limite kadar depo kira giderleri karşılanır.
- Başvuru Koşulları: Depo kira sözleşmesi, ödeme belgeleri ve depo adresi gibi bilgilerin sunulması gerekmektedir.
4. Sipariş Karşılama Hizmeti Desteği
Firmaların yurt dışı pazarlarda müşteri taleplerini hızlı ve etkin bir şekilde karşılayabilmeleri için sipariş karşılama hizmeti desteği sağlanmaktadır. Bu destek; depolama, paketleme, lojistik ve teslimat süreçlerini kapsamaktadır.
- Destek Kapsamı: Lojistik giderler, paketleme ve sipariş karşılama maliyetleri.
- Hedef Ülkeler: Bu destek, özellikle hedef ülkelere yönelik e-ihracat faaliyetlerinde öncelikli olarak sunulmaktadır.
5. Yurt Dışı Pazaryeri Entegrasyon Desteği
Türk firmalarının uluslararası pazaryerlerine entegre olabilmesi için API ve diğer yazılım entegrasyonlarına yönelik destekler sağlanmaktadır. Bu destek, firmaların küresel pazaryerlerinde satış yapabilmeleri için gerekli entegrasyon maliyetlerinin karşılanmasına yöneliktir.
- Destek Kapsamı: API entegrasyonları, yazılım geliştirme ve entegrasyon süreçleri.
- Destek Limiti: Yıllık belirli bir limite kadar destek sağlanmaktadır.
E-İhracat Konsorsiyumları ve İşbirliği Destekleri
E-ihracat konsorsiyumları, birden fazla firmanın bir araya gelerek ortak pazarlama ve satış stratejileri geliştirmesini sağlayan yapılar olarak dikkat çeker. Bu yapılar, özellikle yurt dışında daha geniş çaplı projeler yürütmek isteyen firmalar için idealdir. Ticaret Bakanlığı, e-ihracat konsorsiyumlarına özel destek paketleri sunarak, bu yapıların gelişimini teşvik etmektedir.
- Destek Kapsamı: Lojistik, depolama, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine yönelik maliyetler.
- Başvuru Süreci: E-ihracat konsorsiyumlarının, Ticaret Bakanlığı’na başvurarak gerekli şartları yerine getirmesi ve konsorsiyum statüsüne alınması gerekmektedir.
E-ihracat, Türk firmaları için küresel ticaretin sunduğu fırsatları değerlendirebilmenin en önemli yollarından biridir. Ticaret Bakanlığı tarafından sağlanan e-ihracat destekleri, firmaların uluslararası pazarlarda başarılı olabilmeleri için gerekli finansal desteği ve yönlendirmeyi sunmaktadır. Bu desteklerden faydalanmak isteyen firmaların başvuru süreçlerini dikkatli bir şekilde yönetmeleri ve destek türlerine göre uygun belgeleri hazırlamaları büyük önem taşımaktadır.
E-ihracat yapmak isteyen firmalar için sunulan bu devlet teşvikleri, Türkiye’nin küresel pazarlarda daha güçlü bir oyuncu olmasına katkı sağlayacaktır. Bu nedenle firmaların Ticaret Bakanlığı’nın sunduğu destekleri yakından takip etmeleri ve başvurularını eksiksiz bir şekilde yapmaları önerilmektedir.
