İçerik 3 Temmuz 2025 tarihinde güncellenmiştir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan “Teknoloji ve Yenilik Odaklı Girişimlerin Belirlenmesi ve Belgelendirilmesine Dair Yönetmelik”, girişimcilik ekosistemine yönelik önemli düzenlemeler getiriyor. Bu yeni yönetmelikle, teknoloji ve yenilik tabanlı faaliyet yürüten, ölçeklenebilir iş modeline sahip girişimlerin belirlenmesi ve “Teknogirişim Rozeti” ile belgelendirilmesi amaçlanıyor. Yönetmelik; başvuru kriterlerinden değerlendirme süreçlerine, itiraz mekanizmalarından rozetin geçerlilik süresine kadar birçok detayı içeriyor.
Makale İçeriği
Teknogirişim Rozeti Nedir?
Teknogirişim Rozeti, Türkiye’de teknoloji ve yenilik odaklı faaliyet yürüten girişimlerin belirli kriterlere göre değerlendirildiği ve bu değerlendirme sonucunda onaylananlara verilen resmi bir belgedir. Bu rozet, girişimin sadece teknolojiye dayalı bir iş modeli benimsediğini değil, aynı zamanda ölçeklenebilirlik potansiyeli taşıdığını da gösterir. Yani bu belge, bir girişimin Ar-Ge ve inovasyon süreçlerine ciddi şekilde yatırım yaptığını, katma değerli çözümler ürettiğini ve sürdürülebilir büyüme vizyonuna sahip olduğunu belgeleyen güçlü bir göstergedir. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın oluşturduğu bu sistem sayesinde, girişimler kamu ve özel sektör iş birliklerinde daha güvenilir bir pozisyona gelir, teşvik ve desteklerden yararlanma şansını artırır.
Yönetmeliğin Amacı ve Kapsamı
Teknogirişim Rozeti’nin temelini oluşturan Teknoloji ve Yenilik Odaklı Girişimlerin Belirlenmesi ve Belgelendirilmesine Dair Yönetmelik‘in amacı, Türkiye’de teknoloji ve yenilik odaklı faaliyet gösteren, aynı zamanda ölçeklenebilir bir iş modeline sahip girişimlerin sistematik bir şekilde belirlenmesini ve bu girişimlere resmi bir belge verilmesini sağlamaktır. Bu yönetmelik, girişimcilik ekosisteminde kalite ve sürdürülebilirlik odaklı bir yapı inşa etmeyi hedeflerken, aynı zamanda kamu kaynaklarının daha etkin kullanılmasını ve desteklerin doğru girişimlere yönlendirilmesini de amaçlar. Yani bu düzenleme, yalnızca girişimlerin tescillenmesiyle sınırlı kalmaz; teknolojik üretim kapasitesini artırmaya yönelik daha geniş bir stratejinin parçası olarak da değerlendirilebilir.
Kapsam açısından yönetmelik, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen Teknogirişim Rozeti uygulamasının tüm süreçlerini içerir. Türkiye’de kurulmuş olan ve teknolojiyi merkeze alan faaliyetler yürüten girişimler bu yönetmelik çerçevesinde değerlendirilir. Ancak dikkat edilmesi gereken bir husus var: Kamu kontrolündeki işletmeler bu yönetmeliğin dışında bırakılmıştır. Ayrıca girişimlerin;
- KOBİ statüsünde olması,
- Bağımsız bir yapıya sahip bulunması,
- Faaliyet alanlarının kamu düzeni ya da ahlaka aykırı olmaması gibi şartlar da kapsamı sınırlar.
Böylece yalnızca gerçekten inovatif, bağımsız ve toplumsal fayda üreten girişimlerin bu rozetten yararlanması sağlanır. Yönetmelik, girişimcilik sahasında nitelikli ve güvenilir bir ekosistem kurmak adına önemli bir adım niteliği taşır.
Teknogirişim Rozeti Başvuru Kriterleri
Teknogirişim rozeti almak isteyen girişimlerin, belirli yapısal ve iş modeli kriterlerini taşıması zorunludur. Bu kriterler, sadece formel bir uygunluk kontrolü değil; aynı zamanda girişimin teknoloji odaklılığını, yenilikçiliğini ve büyüme potansiyelini ölçmeye yönelik ayrıntılı bir çerçeve sunar.
- Girişim, Türkiye’de kurulmuş bir şahıs ya da sermaye şirketi olmalıdır.
- Şirket, KOBİ vasfını taşımalıdır.
- Şirket, bağımsız bir işletme olarak faaliyet göstermelidir.
- Şirketin kuruluş tarihi itibarıyla 15 yılı geçmemiş olması gerekir.
- Ürün veya hizmet, teknoloji ve yenilik temelli olmalıdır.
- Girişim, ölçeklenebilir bir iş modeline sahip olmalıdır.
- Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, TEKMER merkezleri veya TÜBİTAK‘tan alınmış destek veya kabul belgeleri ile teknoloji temelli olduğunu belgelendirmelidir.
Eğer yukarıdaki belgeler yoksa girişimin teknolojik kapasitesi ve iş modeli, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın belirleyeceği komitelerce değerlendirilecektir.
Başvuru Süreci ve Gerekli Belgeler
Teknogirişim Rozeti’ne başvuru süreci tamamen dijital olarak yürütülür ve bu da girişimciler için büyük bir kolaylık sağlar. Girişimler, başvurularını Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın belirlediği “portal” üzerinden online olarak yapar. Bu portal, başvuru belgelerinin yüklenmesinden süreç takibine, eksik belge bildiriminden değerlendirme sonuçlarının duyurulmasına kadar tüm işlemlerin merkezi noktasıdır. Başvurular sırasında doldurulması gereken başvuru formu, Genel Müdürlük tarafından belirlenmiş standart bir formatta sunulur ve bu form eksiksiz şekilde doldurulmalıdır.
Başvuru sürecinin sorunsuz ilerleyebilmesi için bazı belgelerin eksiksiz ve doğru biçimde sunulması gerekir.
- Başvuru formu
- Girişimin Türkiye’de kayıtlı bir şahıs ya da sermaye şirketi olduğunu gösteren belgeler
- KOBİ statüsünü kanıtlayan resmi evraklar
- Bağımsız işletme olduğunu gösteren belgeler
- Kuruluş tarihini doğrulayan belgeler
- Varsa TÜBİTAK, TEKMER veya Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nden alınmış destek belgeleri
- Yönetmelikte belirtilen şartlara uyulacağını gösteren taahhütname (Sistem üzerinden onaylanmalıdır.)
Ayrıca:
- Eksiklik olması hâlinde, Genel Müdürlük tarafından bildirim yapılır.
- Eksik belgelerin tamamlanması için en fazla 90 gün süre verilir.
- Bu sürede eksiklik giderilmezse başvuru süreci otomatik olarak sonlandırılır.
Değerlendirme ve Onay Süreci
Teknogirişim Rozeti başvuruları, yalnızca belge kontrolüyle sınırlı kalmaz; aynı zamanda girişimin teknoloji ve yenilik temelli yaklaşımını derinlemesine analiz eden çok katmanlı bir değerlendirme sürecinden geçer. Bu sürecin yürütülmesinden sorumlu ana birim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesindeki Milli Teknoloji Genel Müdürlüğü’dür. Ön değerlendirme aşamasında girişimin başvuru formunda yer alan temel kriterleri sağlayıp sağlamadığı incelenir: Türkiye’de kurulmuş olmak, KOBİ ve bağımsız işletme statüsünde bulunmak ve 15 yıl sınırını aşmamış olmak bu temel kriterlerdendir. Bunları sağlayan girişimlerin teknolojiye ve yenilikçiliğe dayalı iş modeli ise daha detaylı bir biçimde değerlendirilmeye alınır.
Girişim, bu teknolojik ve yenilikçi niteliklerini destekleyen somut belgeler sunmuşsa —örneğin TÜBİTAK BiGG programından destek almışsa veya bir teknoloji geliştirme bölgesine kabul edilmişse— bu belgeler doğrudan geçerlilik sağlar ve başvuru bu temelde hızla onaylanabilir. Ancak bu tür bir belge sunulmamışsa değerlendirme iki farklı yoldan ilerler: İlki, Bakanlık tarafından oluşturulan komite tarafından yapılacak değerlendirmedir. Komite, Ar-Ge kapasitesi, yenilikçi yönler, ekonomik katkı ve ölçeklenebilirlik gibi kriterlere göre girişimi analiz eder ve olumlu karar alırsa rozet verilir. İkinci yöntem ise değerlendirici kuruluşlar üzerinden yürütülür; bu kuruluşlar kendi bünyelerinde oluşturdukları uzman komiteler aracılığıyla girişimin değerlendirmesini yapar ve görüş bildirir. Nihai karar, yine Genel Müdürlük tarafından verilir.
İtiraz ve Yeniden Başvuru Hakları
Teknogirişim Rozeti başvurusunun olumsuz sonuçlanması durumunda, girişimlerin bu karara karşı sessiz kalmaları gerekmiyor. Yönetmelik, başvuru sürecinin şeffaflığı ve girişimlerin hakkını arayabilmesi için net bir itiraz ve yeniden başvuru prosedürü tanımlıyor. Girişim, ret kararının kendisine bildirilmesinden itibaren 15 iş günü içinde, gerekçelerini açıkça ortaya koyarak Genel Müdürlüğe yazılı şekilde itiraz edebilir. Bu süre içinde yapılmayan başvurular geçerli sayılmaz; bu nedenle girişimlerin hızlı hareket etmesi büyük önem taşır. İtiraz başvurusu sadece bir kez yapılabilir ve tekrarlanan talepler işleme alınmaz.
İtiraz başvuruları, “itiraz değerlendirme komisyonu” adı verilen özel bir yapı tarafından değerlendirilir. Bu komisyonda, daha önce ret kararını veren komitelerde görev almamış kişiler yer alır ve aynı zamanda girişimin çalışanları, ortakları ya da yakın hısımları gibi çıkar çatışması oluşturabilecek kişiler de bu komisyonda görev alamaz. Bu kurgu, değerlendirme sürecinin objektif ve tarafsız yürütülmesini güvence altına alır. İtirazın değerlendirilmesi sonucunda komisyon, teknogirişim rozeti verilmesi yönünde olumlu ya da olumsuz bir karar verir. Verilen bu karar ise nihaidir; yani bu karara karşı tekrar bir itiraz hakkı bulunmaz.
Başvurusu reddedilen ve itiraz süreci sonucunda da olumlu sonuç alamayan girişimler için yeniden başvuru hakkı yine tanınır, ancak bu hak hemen kullanılamaz. Girişim, ret kararının tarihinden itibaren en erken altı ay sonra tekrar başvuru yapabilir. Bu süre, girişimlerin eksiklerini gidermesi ve iş modellerini daha sağlam temellere oturtması için tanınan bir hazırlık dönemidir. Bu süreç aynı zamanda başvuruların tekrar tekrar sistem üzerinde yük oluşturmasını da engelleyen bir düzenleme işlevi görür.
Rozetin Geçerlilik Süresi ve Yenilenme Şartları
Teknogirişim Rozeti, süresiz bir belge değildir; çünkü bu rozetin varlığı sadece bir defalık uygunlukla değil, sürdürülebilir bir yenilikçilik ve büyüme anlayışıyla ilişkilidir. Bu nedenle rozetin geçerlilik süresi, verildiği tarihten itibaren üç yıl olarak belirlenmiştir. Girişimin kuruluş yılı ne olursa olsun, rozetin süresi her zaman belgenin düzenlendiği tarihten başlar ve üç yılın sonunda sona erer. Bu sürenin sonunda, girişim tekrar değerlendirilmek üzere yenileme başvurusu yapmazsa rozet otomatik olarak iptal edilir. Bu durum girişimin resmi olarak teknogirişim statüsünü kaybetmesine yol açar ve önceki avantajlardan da yararlanamamasına neden olur.
Yenileme başvurusu yapmak isteyen girişimler, Genel Müdürlüğün portal üzerinden ilan ettiği başvuru süresi ve usuller doğrultusunda işlemlerini tamamlamalıdır. Süreç, tıpkı ilk başvuruda olduğu gibi belirli belgelerin sisteme yüklenmesi ve girişimin geçerlilik süresi boyunca kriterleri sürdürdüğünü kanıtlaması temeline dayanır. Yani sadece bir başvuru formu doldurmak yeterli değildir; girişimin teknolojiye dayalı yapısını, ölçeklenebilirliğini ve yenilikçilik anlayışını koruduğunu gösterecek belgeler ve bilgilerle süreci desteklemesi gerekir. Ayrıca rozetin yenilenmesi için yapılan başvurularda girişimin ortaklık yapısında %10’dan fazla bir değişiklik olmuşsa bu durum da başvuru esnasında bildirilmelidir.
Rozet süresi dolduktan sonra başvuru yapılmaz ya da yapılan başvuru eksik belgeler nedeniyle kabul edilmezse belge iptal edilir ve girişim yeniden başvuru yapmak isterse bu durumda da altı ay beklemesi gerekir.
Rozetin İptal Edilme Durumları
Teknogirişim Rozeti, girişime önemli bir prestij ve çeşitli avantajlar sunsa da, bu belge her koşulda sabit kalan bir unvan değildir. Yönetmelik, rozetin sadece ilk değerlendirme sonucunda değil, devam eden süreçte de bazı şartlara bağlı olarak geçerliliğini sürdürebileceğini açıkça belirtir. Yani girişim, rozeti aldıktan sonra da belirli sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlüdür.
Rozetin iptal edilebileceği genel durumlar:
- Girişimin, verilen taahhütleri yerine getirmemesi
- Rozetin verildiği kriterleri artık karşılamaması
- Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın değerlendirmeleri sonucu, kriterlere uygunluğun kaybedildiğinin tespit edilmesi
Spesifik iptal sebepleri:
- Teknik veya idari yükümlülüklerin ihlali
- Girişimin iş modelinde ciddi değişiklikler yapması
- Girişimin ortaklık yapısında %10’dan fazla değişiklik yapıp bunu bildirmemesi
- Genel Müdürlük tarafından yapılan denetimlerde, Ar-Ge kapasitesi, yenilikçilik düzeyi veya ölçeklenebilirlik kriterlerinin artık karşılanmadığının tespiti
Rozetin iptali sadece geçici bir durum değildir. Belgesi iptal edilen girişimler, tekrar başvuru yapabilmek için iptal kararının alındığı tarihten itibaren en az altı ay beklemek zorundadır. Bu durum, girişimlerin sürece sadece “belge almak” amacıyla değil, gerçekten teknolojik ve yenilikçi bir anlayışı sürdürülebilir şekilde uygulamak için dâhil olmalarını teşvik eder. Aynı zamanda sistemin güvenilirliğini ve kamu kaynaklarının doğru girişimlere yönlendirilmesini de garanti altına alır.
Kapsam Dışı Girişimler
Teknogirişim Rozeti sistemi, inovasyonu teşvik etmek ve teknoloji odaklı girişimlerin desteklenmesini sağlamak amacıyla tasarlanmış olsa da, bu belge her alanda faaliyet gösteren her işletmeye açık değildir. Yönetmelikte açıkça belirtilmiş olan bazı alanlar, sistemin kapsamı dışında tutulur.
Hukuka ve mevzuata aykırı faaliyetler yürüten girişimler:
- Yasa dışı ürünlerin üretimi, satışı veya hizmet olarak sunulması
- Hukuka, kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı işler
Belirli sektörlerde faaliyet gösteren girişimler:
- Tütün ürünleri
- Alkol
- Bahis oyunları ve kumar
- Siyasi içerikli girişimler
- Etnik içerikli girişimler
Gayrimenkul odaklı girişimler:
- Sadece gayrimenkul yatırımı yapan şirketler
- Gayrimenkul yatırım ortaklıkları (teknoloji odaklı ve ölçeklenebilir iş modeliyle uyumlu bulunmadıkları için)
Sonuç olarak Teknogirişim Rozeti, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından verilen; girişimlerin Ar-Ge yetkinliğini, yenilikçilik kapasitesini ve ölçeklenebilir iş modelini resmî olarak belgeleyen prestijli bir unvandır. Yalnızca yapısal ve teknik kriterleri karşılayan, belgelerini eksiksiz sunan ve süreci şeffaf şekilde yürüten girişimlere verilir. Rozet, yatırımcılar ve kamu kurumları nezdinde güven yaratırken, aynı zamanda destek ve teşvik mekanizmalarına erişimde önemli bir avantaj sağlar. Girişimler için sadece bir itibar göstergesi değil, aynı zamanda Türkiye’nin teknoloji odaklı kalkınma hedeflerine katkı sunan stratejik bir araçtır.